แม่

เคยสงสัยกันไหมว่า คำว่า “แม่” ในภาษาไทย และในหลายชาติหลายภาษานั้น เพราะอะไรต่างออกเสียงคล้ายกัน หรือใกล้เคียงกัน ตัวอย่าง เช่น

ภาษาไทย เรียก แม่
ภาษาจีน เรียก ม๊ะ หรือ ม่า
ภาษาฝรั่งเศส เรียก la mere (ลา แมร์)
ภาษาอังกฤษ เรียก mom , mam
ภาษาโซ่ เรียก ม๋เปะ
ภาษามุสลิม เรียก มะ
ภาษาไท เรียก ใต้คง เม เป็นต้น

ซึ่ง นักภาษาศาสตร์ได้ตั้งข้อสังเกตไว้ว่า คำว่า "แม่" ของทุก ๆ ภาษา มาจากการออกเสียงของเด็กโดยคำขึ้นต้นด้วยพยัญชนะริมฝีปากคู่ (Bilabial) ได้แก่ ม , พ , ป ,บ หรืออาจกล่าวได้ว่าเป็นพยัญชนะชุดแรกที่เด็กสามารถทำเสียงได้โดยการใช้ริมฝีปากบนและล่างนั่นเอง

“แม่” ตามความหมายหลัก นั้น หมายถึง หญิงผู้ให้กําเนิดหรือเลี้ยงดูลูก, คําที่ลูกเรียกหญิงผู้ให้กําเนิดหรือเลี้ยงดูตน ซึ่งถ้านำแม่ในยุคอดีตกับปัจจุบันมาเปรียบเทียบกันเราจะเห็นได้ถึงความเปลี่ยนแปลงได้อย่างแจ่มชัด ซึ่งแม่ในยุคอดีตนั้น เป็นหญิงที่อยู่บ้านดูแลบ้านและลูกอย่างเต็มตัว แม้ในยุคที่ฝ่ายหญิงมีงานทำนอกบ้านแต่ถ้าแต่งงานมีครอบครัวก็มักลาออกจากงานเพื่อไปรับผิดชอบดูแลลูก ปรนนิบัติสามีและครอบครัว ต่อมาอีกยุคหนึ่งก็จะเป็นยุคที่ผู้หญิงออกมาทำงานด้วยและเลี้ยงลูกด้วยเพิ่มมากขึ้น จนกระทั่งปัจจุบันนี้ด้วยสภาพเศรษฐกิจและสังคม เราก็จะเห็นได้ถึงผู้หญิงที่เป็นผู้หญิงทำงานนอกบ้านอย่างเต็มตัวนั้นมีสัดส่วนที่สูงขึ้นมาก มีผู้หญิงส่วนหนึ่งที่ผันตัวเองมาเป็นแม่เลี้ยงเดี่ยว(single mom)ที่ทำงานด้วยและเลี้ยงลูกไปด้วย และอีกส่วนหนึ่งคือผู้หญิงที่ต้องทำงานเพื่อหาเงินจุนเจือครอบครัวจึงส่งต่อการเลี้ยงดูลูกให้เป็นหน้าที่ของ ปู่ย่า ตายาย หรือไม่ก็สถานรับเลี้ยงเด็กอ่อน ทั้งของรัฐและเอกชน ซึ่งสาเหตุก็มีหลายประการ เช่น ปัญหาเศรษฐกิจ ปัญหาการหย่าร้างและแยกทางกันของสามี-ภรรยา หรือปัญหาการสูญเสียคู่ชีวิต และปัญหาท้องไม่พร้อม เป็นต้น

สำหรับแม่ในยุคที่สังคมเปลี่ยนแปลงแบบก้าวกระโดดนี้แม่จึงไม่ได้เป็นแม่บ้านที่อยู่กับเหย้าเฝ้ากับเรือนเท่านั้น แต่ยังจะต้องทำอีกบทบาทเพื่อหารายได้เข้าครอบครัวจึงส่งผลให้การทำหน้าที่ของภรรยาและแม่ลดลงซึ่งบางครั้งอาจไม่เป็นไปตามความคาดหวังของคนรอบข้าง หรือคนในสังคม ซึ่งจากบทความ เรื่อง “แม่แบบไหน ... ที่สังคมไทยต้องการ” โดย ดร.แพง ชินพงศ์ ใน เว็บไซด์ผู้จัดการออนไลน์ http://astv.mobi/Asci3eE ได้กล่าวถึง แม่ ใน 5 ลักษณะที่สังคมไทยต้องการไว้อย่างน่าคิดและน่าสนใจ ซึ่งประกอบไปด้วย

1. แม่ที่มีความรักและความอบอุ่นให้ลูกเสมอ
2. แม่ที่มีความทันสมัย
3. แม่ต้องเป็นแบบอย่างที่ดี
4. แม่ที่มีอารมณ์ขัน
5. แม่ต้องมีจิตสาธารณะ

สามารถอ่านบทความฉบับเต็ม เรื่อง “แม่แบบไหน ... ที่สังคมไทยต้องการ” ได้ที่ เว็บไซด์ผู้จัดการออนไลน์ http://astv.mobi/Asci3eE
ขอบคุณข้อมูลจาก	: ข่าวคุณภาพชีวิต จาก เว็บไซด์ผู้จัดการออนไลน์ http://astv.mobi/Asci3eE
	: พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2542
	: เว็บไซด์กระปุกดอทคอม http://hilight.kapook.com/view/14165
ตรวจอักษร : ศุลีพร เลขะพันธุ์, เรื่อง/เรียบเรียง/ภาพ : จิตรา นวลละออง ฝ่ายบริหารโครงการและพัฒนาเยาวชน